وکالت در امور بانکی چیست؟
انواع زیادی از وکالت و در امور مختلف وجود دارد که یکی از آنها وکالت برای امور بانکی می باشد. هرگاه صاحب حساب به عللی مانند مسافرت و بيماري يا گرفتاری شغلی و موارد مشابه نتواند خود براي انجام امور بانكی خويش اقدام كند شخصي را به وكالت از طرف خود براي انجام تمام يا قسمتی از امور بانكی انتخاب و با اعطای وكالتنامه به بانک معرفی ميكند.
مدت وكالت
وكالت ممكن است براي مدت معين يا نامحدود باشد اگر وكالت براي مدت معيني باشد، بايد سررسيد وكالت-نامه در نمونه امضا و كارت حساب مشتری و نیز در سیستم بانک يادداشت شود تا در هر مراجعه، تاريخ سررسيد بررسی گردد. اگر بانك دستوري را پس از انقضاي مدت وكالت نامه از وكيل قبول نماید در مقابل صاحب حساب مسئول خواهد بود .
برای اطمینان از حفظ وکالت نامه در مواقعی که وکالت نامه رسمی است و مدتی از تاریخ صدور می گذرد، لازم است ضمن استعلام وکالتنامه از طریق سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و سامانه میخک (برای وکالتنامه های کنسولی ایرانیان خارج از کشور) ، از دفتر اسناد رسمی صادر کننده وکالت نامه استعلام کتبی نیز درخواست شود.
مدت وكالت
براي حفظ و نگهداري وكالتنامه ها لازم است هر وكالتنامه را با شماره خاصی مشخص و در حسابهای انتظامی ثبت كرده و سپس کپی آن جزو اسناد شعبه در بانک بايگانی شود كه در مواقع لزوم مراجعه به آن آسان باشد .
توضيح: حسابهاي انتظامي براي نگهداري اوراق و اسناد اماني نزد بانكها است كه متكي به آمار و اوراق تعهدات است .
انواع وکالتنامه های مورد قبول شبکه بانکی چیست؟
به گزارش بانک اول برخی از مشتریان بانک ها و موسسات مالی و اعتباری به جهت راحتی کار خود اقدام به ارائه وکالت نامه به شخص دیگر جهت انجام امور بانکی خود می کنند.
وکالتنامه های مورد قبول در شبکه بانکی وکالت نامه های رسمی بوده که بانک ها و موسسات مالی و اعتباری از مشتریان پذیرش می کنند.
قبلا در بانک ها و موسسات مالی و اعتباری یک نوع دیگر از وکالتنامه مورد قبول بود که به وکالتنامه داخلی درون بانکی (داخلی) شهرت داشت که مشتری با پر کردن فرم مخصوص بانک، شخص دیگری را به عنوان وکیل برای انجام امور بانکی خود تعیین می نمود که البته این وکالت نامه، هم اکنون دیگر در اکثر بانکها استفاده نمی گردد.
وکالتنامه ای که در سفارتخانه ها و کنسولگری های ایران در خارج از کشور تنظیم می شود از دیگر اسنادی است که توسط بانک ها و سایر موسسات مالی و اعتباری به رسمیت شناخته می شود. البته به منظور ارائه خدمات بانکی به صاحبان این نوع وکالتنامه، بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری استعلام های مربوطه را از وزارت امور خارجه (سامانه میخک) دریافت می کنند.
لازم به ذکر است که وکالتنامه های قضایی که بین شخص و وکیل دادگستری تنظیم می گردد به دلیل اینکه قابل استعلام برای بانکها نبوده و اکثرا برای امور قضایی و دفاع در دادگاهها و مراجع قضایی اعطا می شود در عمل مورد پذیرش بانکها نمی باشد.
وکالتنامه در چه مواقعی کاربرد دارد؟
هنگام سفر به خارج از کشور، سفر و یا زندگی در شهر دیگر، وجود مشغله کاری، بیماری و … شخص برای انجام امور بانکی خود به وکیل نیاز دارد.
هزینه تنظیم وکالت نامه بانکی
هزینه وکالت نامه جهت انجام امور بانکی در دفترخانه هر سال با توجه به اعلام تعرفه‌های قانونی از سوی قوه قضائیه و اداره مالیات تغییر می‌کند و اعلام می‌شود.
هزینه اضافی بر وکالتنامه بانکی
در صورتی که متن وکالت طولانی باشد یا هر یک از طرفین وکالت بیشتر از یک نفر باشند نیز مبلغی به هزینه ها اضافه می‌شود.
مفاد نمونه وکالت نامه
در زیر نمونه ای از مفاد وکالت نامه را با شما در میان خواهیم گذاشت:
نمونه وکالت بانکی – نمونه وکالت افتتاح و برداشت از حساب
مورد وکالت: گشایش و افتتاح هر گونه حساب و سپرده اعم از قرض الحسنه پس انداز،جاری با دسته چک و بدون دسته چک، اعتباری، ارزی، سپرده کوتاه مدت،میان مدت، بلندمدت و غیره. اخذ دفترچه، کارت عابر بانک و رمز آن، اینترنت بانک، همراه بانک و سایر نرم افزارهای بانکی با اختیار دریافت رمز آن و با حق برداشت هرگونه وجه به هر وسیله و حق تغییر رمز و تعویض کارت
بنام موکل در هر یک از بانک‌های دولتی و خصوصی و موسسات مالی و اعتباری
آوردن قید بانک خاص و مد نظر
در وکالت نامه فرد می تواند اسم بانک خاصی را با شماره حساب هایش اعلام کند به نمونه زیر توجه کنید:
خصوصا بانک …. و کلیه شعب آن در سراسرکشور جمهوری اسلامی ایران
با حق دریافت و برداشت مرتب، منظم، متوالی، متناوب، دفعتا و مکررا
از هر یک از حساب های مورد گشایش یا حسابهایی که قبلا” موکل افتتاح کرده باشد
خصوصا حسابهای کوتاه مدت حسب الاظهار به شماره حساب ۷۰۰۷۸۰۰۰ بر عهده بانک… شعبه….
مشخص کردن مدت وکالت
وکالت ممکن است برای مدت محدود یا نامحدود اعطا شود. اگر وکالتنامه برای مدت معینی باشد، تاریخ انقضا توسط بانک ثبت سیستمی می گردد.
مشخص کردن مدت وکالت
تعیین موکل توسط موکل اول
چنانچه وكيل بخواهد انجام اموري را كه به او محول شده است به ديگري واگذار كند بايد اين حق واگذاري (وكيل در توكيل ) قبلاً از موكل تحصيل شده باشد: ماده ۶۱۲ ق . م – ( وكيل در امري نمي تواند براي آن امر به ديگري وكالت دهد مگر اينكه صريحاً يا به دلالت قرائن وكيل در توكيل باشد.)
توجه: وكيل در موقع انجام وظايفي كه در وكالتنامه ذكر شده است بايد قبل از امضا بنويسد : به وكالت (وکالتا) از طرف…. و سپس امضا نماید.
وکیل بانکی کیست؟
حقیقت این است که وکیل بانکی کسی است که باید به مبانی حقوقی و فقهی بانکداری آشنا بوده و کلیه عملیات بانکی را از ریشه و اساس بداند و به تمامی قوانین، آئین نامه ها، بخشنامه ها و دستور العمل های بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار و نیز کنوانسیون ها و مقررات متحد الشکل بین المللی آگاهی داشته باشد.
همچنین نوع مسائل و موضوعات بانکی اقتضا دارد تا شخصی که در زمینه حقوق بانکی و دعاوی بانکی می خواهد فعالیت نماید حتما باید در سیستم بانکی سابقه حضور و کسب تجربه داشته و ریزه کاری ها و نقاط قوت و ضعف آن ها را لمس و درک نموده باشد در غیر این صورت، در بسیاری از دعاوی بانکی قدرت درک و دفاع از مسائل را به خوبی نخواهد داشت.
وکیل بانکی چه وظیفه ای دارد؟
وکیل بانکی با اطلاعات و تجربه های عملی و اجرایی خود در زمینه مسائل بانکی و پولی و داشتن تخصص و تسلط به مبانی و فن دفاع در دعاوی بانکی به صورت تخصصی به دفاع از بانکها و یا مشتریان بانکها در انواع مراجع تخصصی بانکی و محاکم حقوقی و کیفری و اداری می پردازد. بعضی از انواع دعاوی بانکی مرتبط با این حوزه عبارت اند از:
بیشتر بخوانید:
نقش وکیل در دعوای الزام به تنظیم سند رسمی ملک
- دعوی مطالبه طلب
این دعوی معمولا و در اکثر موارد از طرف بانکها علیه اشخاص حقیقی و حقوقی مطرح می گردد. این اشخاص همان اشخاصی هستند که جهت اخذ وام و تسهیلات قبلا به بانک مراجعه نموده و درخواست داده اند و پس از اخذ تسهیلات، نسبت به بازپرداخت تمامی آن و یا قسمتی از آن اقدام نکرده اند. در این حالت، بانک مجبور به ارسال اخطاریه شده و در نهایت بر روی تضامین اخذ شده که بسته به نوع و مبلغ تسهیلات می تواند از نوع وثایق نقدی و غیر نقدی (وثیقه ملکی) و یا اسناد تجاری (چک و سفته) باشد اقدام حقوقی و طرح دعوی مطالبه وجه و طلب خود را می نماید. این دعوی با مشورت و دخالت وکیل بانکی به صورت صحیح و اصولی قابل طرح و دفاع و اخذ حکم می باشد.
- صدور اجراییه بر روی سند رهنی بانک
در بسیاری از پرونده های تسهیلاتی، بانک بسته به مبلغ تسهیلات و یا عدم امکان معرفی ضامن معتبر از سوی شخص متقاضی تسهیلات، از وی وثیقه ملکی اخذ می نماید. این وثیقه ملکی پس از ارزیابی قیمت و تناسب آن با مبلغ وام، طی تنظیم سند رسمی در دفترخانه اسناد رسمی که به آن اصطلاحا سند رهنی می گویند به عنوان تضمین در رهن بانک قرار می گیرد.
مزیت تنظیم سند رهنی برای بانک از این طریق، امکان صدور اجراییه از طریق واحد اجرای اسناد رسمی ادارات ثبت و بدون مراجعه به دادگاه و پرداخت هزینه بسیار کمتر بوده که در نهایت با برگزاری مزایده و فروش ملک در کوتاه ترین زمان، به وصول مطالبات بانک منتهی می گردد.
- دعوی فک رهن
یکی از متداول ترین دعاوی در حوزه دعاوی حقوقی و نیز بانکی، دعوی الزام به فک رهن است. این دعوی زمانی مطرح می شود که شخص برای اخذ تسهیلات از بانک، به عنوان وثیقه، مال غیرمنقول (املاک مسکونی یا تجاری) و یا حتی مال منقول خود را در رهن بانک قرار داده باشد.
وقتی که تسهیلات گیرنده کل مانده تسهیلات را تسویه کند در این جا بانک باید آن وثیقه را فک رهن نماید و اگر به دلایلی از جمله وجود سایر تعهدات مستقیم (داشتن وام دیگر با وثیقه جداگانه در همان بانک) یا وجود تعهدات غیر مستقیم (ضامن وام شخص دیگری در همان بانک باشد) از فک رهن خودداری نماید، نهایتا شخص مجبور به طرح دعوی حقوقی علیه بانک تحت عنوان الزام به فک رهن می گردد. این دعوی با مشورت و دخالت وکیل بانکی به صورت صحیح و اصولی قابل طرح و دفاع و اخذ حکم می باشد.
- دعوی استرداد وثایق و تضامین
این دعوی زمانی است که بانک علیرغم تسویه بدهی مشتری، از عودت اسناد تجاری اخذ شده (چک و سفته) در زمان اعطای تسهیلات خودداری نماید. این دعوی با مشورت و دخالت وکیل بانکی به صورت صحیح و اصولی قابل طرح و دفاع و اخذ حکم می باشد.
- دعوی مطالبه اضافه مبالغ دریافتی از بانک
در هر جا که شخص وام گیرنده متوجه شود بانک در محاسبات خود مبلغی اضافه و بلاوجه از وی اخذ نموده است می تواند اقدام به طرح دعوی حقوقی علیه بانک نماید. این مبلغ اضافه می تواند ناشی از محاسبه وام با نرخ سودی بالاتر از مصوبات بانک مرکزی بوده و یا می تواند ناشی از استمهال تسهیلات بر خلاف ضوابط بانک مرکزی و دریافت سود و وجه التزام های مرکب باشد. این دعوی به جهت تخصصی بودن نیاز به مشورت و استفاده از وکیل بانکی دارد تا به صورت صحیح و اصولی قابل طرح و دفاع باشد.
- دعوی ابطال شرط ضمن عقد
این دعوی زمانی مطرح می شود که بانک در قرارداد تسهیلاتی شرط یا شروطی را می گنجاند که بر خلاف قوانین پولی و بانکی و بخشنامه های بانک مرکزی به عنوان مرجع ناظر بر بانکها است. با توجه به اینکه قوانین بانکی از جمله قواعد آمره محسوب می شوند و در رای وحدت رویه 794 دیوان عالی کشور نیز به این نکته تاکید شده است لذا بانکها حق ندارند با مشتریان خود به دلخواه شرایطی را تنظیم و قرارداد اعطای تسهیلات منعقد نمایند.
درج هر شرطی در قرارداد بانکی، که بر خلاف قوانین آمره باشد باطل و بلا اثر است. البته باید گفت که این نوع شرط از نوع شروط مبطل قرارداد نیست و فقط خود شرط تا حدی که مغایر با قوانین باشد باطل خواهد شد. این دعوی نیز به جهت تخصصی بودن و لزوم تسلط به کلیه بخشنامه های بانکی نیاز به مشورت و استفاده از وکیل بانکی دارد تا به صورت صحیح و اصولی قابل طرح و دفاع باشد.
- دعوی بطلان عقود بانکی
یکی دیگر از دعاوی پرکاربرد و دارای فراوانی زیاد در دادگاههای حقوقی که از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی علیه بانک ها و موسسات مالی و اعتباری طرح و اقامه می گردد دعوی بطلان عقود بانکی خصوصا عقود مشارکتی است اعم از اینکه عقد مشارکت مدنی باشد یا مضاربه و مساقات و مزارعه.
جهاتی که می توان چنین دعوایی با خواسته ابطال عقد مشارکت مدنی مطرح نمود می تواند به جهت صوری بودن عقد، به جهت تعیین سود معین و ربوی از ابتدا در عقد،به جهت عدم تحقق قصد انشا در تنظیم عقد، به جهت عدم تعیین سهم الشرکه هر یک از طرفین، به جهت عدم تعیین موضوع عقد مشارکت، به جهت عدم تعیین میزان سهم سود هر یک از طرفین، و بسیاری جهات دیگر می باشد.
یکی از آفت هایی که بانکها به آن آلوده شده اند، تعیین سود مشخص و معین برای عقود مشارکتی است چرا که با این کار بانک می تواند با حیله های شرعی، سود مورد نظر خود را از مشتری دریافت نماید و البته ماهیت عقد در واقع ربوی و غیر شرعی می شود.
- دعوی ابطال اجراییه یا همان ابطال دستور اجرا
بانک ها در به اجرا گذاشتن چک، اسناد رهنی و قراردادهای داخلی خود این اختیار را دارند که در جهت وصول مطالبات خود به واحد اجرای اسناد رسمی اداره ثبت و یا دادگاه حقوقی مراجعه نمایند. در خصوص چک می توانند به صورت مستقیم به اجرای ثبت و یا به دادگاه حقوقی طبق ماده 23 جدید قانون صدور چک مراجعه و درخواست اجراییه مستقیم نمایند.
حال اگر بدهکار به دستور اجرا معترض باشد باید دادخواست ابطال دستور اجرا را به دادگاه تقدیم کند و اگر به نحوه عملیات اجرایی شکایت داشته باشد باید به واحد اجرای ثبت مراجعه و اعتراض به رئیس ثبت تقدیم نماید.
غیر از موارد بالا بسیاری دعاوی بانکی دیگر وجود دارند از جمله مطالبه وجه چک و سفته از سوی بانک علیه وام گیرنده و ضامن، خلع ید از ملک انتقال یافته به نام بانک، مطالبه اجرت المثل ایام تصرف تسهیلات گیرنده بر ملکی که به نام بانک شده است و نیز دعاوی مربوط به حواله های ارزی صادره و اعتبارات اسنادی و ضمانت نامه های بانکی.
کلام آخر
شما در این مقاله با وکالت بانکی چیست آشنا شدید. امیدواریم مفید واقع شده باشد. سوالات خود را با ما در میان بگذارید.
هم چنین اگر نیاز به وکیل بانکی در کرج دارید می توانید از طریق دکمه زیر در خواست دهید
نرگس صفرزاده
موسس مجموعه نیکو وکیل، وکیل پایه یک دادگستری، با بیش از 20 سال سابقه وکالت در زمینه دعاوی بانکی ، تجاری و...
کانال های آموزشی ما
مقاله های برتر
نقش وکیل در دعوای الزام به تنظیم سند رسمی وکیل ملکی یا وکیل ثبتی، که در جامعه به آن مشهور است، تخصص خاصی در حقوق
تأثیر فناوری بلاکچین بر حقوق بانکی و امنیت مالی تقریباً دو دهه از ظهور ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین می‌گذرد، که بهتأثیر فناوری بلاکچین
بررسی چالش‌های حقوقیِ داوری در قراردادهای بین‌المللی داوری به عنوان یکی از روش‌های حل و فصل اختلافات، جایگاه ویژه‌ای در قراردادهای بین‌المللی دارد. با وجود