نرگس صفرزاده

در صورت مفقودی و یا سرقت چک چه کنیم؟

درخواست وکیل خانم

در صورت مفقودی و یا سرقت چک چه کنیم؟

یکی از مسائل مهمی که امروزه در خصوص چک مطرح است بحث مفقودی، سرقت، خیانت در امانت و وقوع سایر جرائم نسبت به چک می باشد. دانستن این نکته که در صورتی که چکی صادر کردیم و یا در قبال طلب خود، چکی را از شخصی دریافت نمودیم به عنوان یک صادر کننده و یا ذینفع چک، در زمان گم شدن یا دزدیده شدن آن و یا در صورتی که صدور و اخذ چک ناشی از کلاهبرداری، خیانت در امانت، معاملات ناشی از ربا و سایر جرائم کیفری باشد چه اقدامی باید انجام دهیم بسیار ضروری و مهم است. ما در این مقاله سعی بر آن داریم تا بصورت کاربردی مراحل مسدودی چک و جلوگیری از پرداخت آن را برای شما توضیح دهیم.

چک چیست؟

چک در واقع سندی است که صادر کننده یا صاحب حساب جاری به بانک خود دستور می دهد تا از موجودی حساب جاری و یا سایر حسابها در آن بانک برداشت و به دارنده چک پرداخت نماید. چک یک نوع ابزار پرداخت در معاملات و روابط تجاری و مالی اشخاص در جامعه محسوب می شود. در حال حاضر چک علاوه بر صدور فیزیکی، باید در سامانه صیاد نیز ثبت سیستمی گردد تا امکان پرداخت داشته باشد.

چک بر اساس نحوه صدور و نقد شدن انواع مختلفی دارد که برای آشنایی با انواع آن توصیه می کنیم به مقاله انواع چک مراجعه بفرمایید.

چک چیست؟

مراحل مسدود نمودن چک

مساله مهمی که در جامعه هم بسیاراتفاق می افتد، گم شدن و از بین رفتن چک و وقوع سرقت یا سایر جرائم نسبت به چک است. حال دارنده یا صادر کننده در این خصوص چه اقدامی باید انجام دهد؟

طبق ماده 14 قانون صدور چک، صادركننده چک (صاحب حساب جاری) يا ذی نفع يا قائم مقام قانونی آن ها، با مراجعه حضوری به بانک محال علیه و اشاره به اين كه چک مفقود يا سرقت يا جعل شده و يا از طريق كلاهبرداری يا خيانت در امانت يا جرائم ديگری مثلا ربا ، تحصيل شده باید با تکمیل فرم مخصوص در بانک، كتبا دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد که در این حالت بانک اقدام به مسدود سازی شماره چک یا چکهای اعلامی می نماید.

نکته مهم و کلیدی در اینجا این است که دستور عدم پرداخت چک حتما باید فوری و قبل از وصول چک مورد نظر به بانک باشد وگرنه پس از پرداخت چک و یا برگشت چک، دیگر مسدود نمودن چک عملا فایده ای برای صادرکننده و یا ذینفع چک نخواهد داشت و امکان سیستمی مسدودی چک نیز وجود ندارد.

بانک پس از دریافت این درخواست، آن را بصورت نامه ای کتبی و با مهر بانک تحویل شخص می دهد تا بتواند با آن اقدام حقوقی بعدی را انجام دهد. در این مرحله باید حداکثر ظرف یک هفته، و بسته به نوع ادعای شما اگر مفقودی باشد به شورای حل اختلاف و اگر سرقت، کلاهبرداری،خیانت در امانت و سایر جرائم کیفری باشد به دادسرای عمومی و انقلاب مراجعه و اعلام رسمی نموده و گواهی مربوطه را در مهلت مذکور دریافت و فورا به بانک ارائه نمایید.

در صورت عدم ارائه گواهی از مراجع قضایی، و در صورت مراجعه کسی که چک در دستش است، بانک از محل موجودی حساب وجه چک را پرداخت می‌کند.

برگشت چک در صورت اعلام مفقودی، سرقت و …

در صورتی که نسبت به چک اعلام مفقودی، سرقت، جعل و سایر جرائم شده باشد در این حالت در گواهی عدم پرداخت صادره از سوی بانک دلیل آن را دستور مقام قضایی ” دستور عدم پرداخت طبق ماده (۱۴) قانون صدور چک” ثبت می کنند و لذا برای صادر کننده سوءاثر محسوب نمی شود و چک نیز دیگر قابل صدور اجراییه از طریق مرجع ثبتی یا دادگاه نخواهد بود.

در صورت اعمال ماده 14 قانون چک، از چه طریقی می توان وجه چک را وصول نمود؟

بیشتر بخوانید: درخواست وکیل در مهرویلا کرج + مشاوره رایگان

چنانچه دارنده چک عادی، پس از اعلام مفقودی یا سرقت چک و …، قصد وصول وجه چک را داشته باشد باید حتما با طرح شکایت علیه دستور دهنده و اثبات خلاف بودن ادعای وی، وجه چک را از او دریافت نماید.

ابطال چک

مفهوم ابطال چک به این معنی است که چک از ابتدا بصورت غیرقانونی صادر شده و شرایط صحیح و لازم برای صدور صحیح چک وجود نداشته است و این نکته تفاوت ابطال چک با استرداد چک می باشد. برای ابطال چک چه باید کرد؟ در این حالت ذینفع و یا صادر کننده چک پس از انجام مراحلی که در بالا ذکر شد و با اثبات سرقت یا جرائم دیگر نسبت به چک در دادسرا ودادگاه، می توانند دادخواستی تحت عنوان ابطال چک به طرفیت بانک و شخص مقابل (صادرکننده/ذینفع) در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تنظیم نمایند. پس از رسیدگی ، دادگاه دستور ابطال چک صادر می نماید که پس از قطعیت رای، بانک اقدام به ابطال چک می نماید.

نکات مهم

در قانون جدید اصلاحی صدور چک، دیگر امکان صدور چک در وجه حامل وجود ندارد.
در بسیاری موارد دیده می شود که بعضی صادرکنندگان چک در معاملات خود، به دلیل بروز اختلاف با طرف معامله و دلایل متعدد دیگر بدون دلیل موجه و با ادعای واهی اقدام به دستور عدم پرداخت چک به بانک می نمایند. در این صورت با شکایت ذینفع چک در مراجع قضایی و با احراز واقعیت، دادگاه شخص دستور دهنده را علاوه بر مجازات کیفری مندرج در ماده 7 قانون صدور چک، به پرداخت کلیه خسارات وارده به دارنده چک نیز محکوم می نماید.
پس از قانون جدید صدور چک، به دلیل لزوم ثبت سیستمی چک در سامانه صیاد، احتمال سوء استفاده از چک به حداقل رسیده است.
در صورتی که به هر دلیل هر کدام از قسمتهای چک به صورت اشتباه ثبت صیاد شود ، باید تا قبل از تایید چک توسط انتقال گیرنده ، شخص صادر کننده یا شخص انتقال دهنده با ارائه لاشه چک به بانک محال علیه مراجعه و درخواست لغو چک را نماید و از این راه امکان حذف چک در سامانه صیاد وجود خواهد داشت.
برای تسریع در اعلام مفقودی یا سرقت و … در خصوص چک می توان از طریق سامانه ساد 24 اقدام به ثبت شکایت نمود. sad24.ir

نکات مهم

کلام آخر

ما در این مقاله سعی کردیم تا موارد قانونی و راهکارهای کاربردی در زمان مفقودی و یا سرقت چک را به شما توضیح دهیم. امیدواریم که مفید واقع شده باشد. در صورت تمایل به اطلاعات بیشتر در صورت نیاز داشتن به یک وکیل بانکی در کرج می توانید با ما تماس بگیرید.